Program profilaktyczno-edukacyjny: Hipoterapia i przeciwdziałanie otyłości u dzieci
Otyłość u dzieci – galopująca choroba cywilizacyjna
Od 1975 r. światowy odsetek dzieci z nadwagą i otyłością wzrósł ponad czterokrotnie. Statystycznie co piąte dziecko jest zagrożone chorobami i zaburzeniami związanymi z nadmierną wagą lub już je przechodzi. To my, dorośli, powinniśmy dbać o zdrową przyszłość najmłodszych – i mamy na to coraz lepsze metody.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) alarmuje, że odsetek osób w wieku od 5 do 19 lat cierpiących na nadwagę lub otyłość dramatycznie wzrósł z 4% w 1975 r. do ponad 18% w 2016 r. zarówno wśród chłopców, jak i wśród dziewcząt. Polska jest w tym przypadku w niechlubnej czołówce – według danych Instytutu Żywienia i Żywności z 2018 r. polskie dzieci są zaliczane do najszybciej tyjących w Europie. W latach 70. ubiegłego wieku nadmierną masę ciała notowano u mniej niż 10% uczniów, podczas gdy w ostatnich latach już u ponad 22%, choć raporty opracowane na zlecenie ministra zdrowia w 2018 r. wskazywały nadwagę nawet u 30,5% dzieci w wieku szkolnym.
Dlaczego te dane są alarmujące? Otyłość to nie tylko kwestia estetyczna, ale przede wszystkim wymagająca leczenia choroba, mogąca powodować wiele powikłań w zdrowiu fizycznym i psychicznym. Osoby z nadmiarem tkanki tłuszczowej są szczególnie narażone na cukrzycę, nadciśnienie, udar, chorobę wieńcową, schorzenia kardiologiczne, zaburzenia metaboliczne, zaburzenia oddychania, zwyrodnienie stawów czy niektóre typy nowotworów, a przez to także na przedwczesną śmierć. Zagrożenie jest tym większe, gdy nadmierna waga obciąża ciało już na etapie intensywnego wzrostu w okresie dorastania. Otyłość wpływa również na sposób postrzegania dziecka zarówno przez samego siebie, jak i przez otoczenie. Często nastolatki z nadwagą lub otyłością mają poczucie niskiej atrakcyjności fizycznej, wstydzą się swojego ciała, czują się nielubiane i nieakceptowane przez innych, wycofują się z życia towarzyskiego. Stąd prosta droga do zaburzeń depresyjnych i do jeszcze większego zaniedbania własnego zdrowia.
Nadwagi czy otyłości nie powinno się lekceważyć na żadnym etapie życia, a zgodnie z założeniem, że lepiej zapobiegać niż leczyć, także opiekunowie dzieci o prawidłowej wadze ciała powinni zwracać uwagę na stosowanie podstawowych zasad. Zróżnicowana i zbilansowana dieta, ograniczanie fast foodów i słodyczy, regularna aktywność fizyczna, edukacja na temat zdrowia czy troska o samopoczucie dziecka są niezbędne. Warto przy tym pamiętać, że walka o prawidłową wagę ciała nie musi się kojarzyć z wyrzeczeniami i żmudnym wysiłkiem – w zasięgu ręki każdego z nas jest coraz więcej aktywności takich jak jazda konna, które nie tylko pomagają zrzucić zbędne kilogramy, ale przede wszystkim stanowią rozrywkę, dają mnóstwo satysfakcji, podnoszą samoocenę, pomagają nawiązać nowe znajomości i poprawić relacje z rówieśnikami. Przy tych korzyściach powrót do prawidłowej wagi ciała z głównego celu może szybko stać się zaledwie efektem ubocznym nowej pasji, która zostaje z nami na długie lata. Proponujmy naszym dzieciom właśnie takie rodzaje aktywności, a być może nadwaga nigdy nie będzie ich dotyczyć.
Hipoterapia
Hipoterapia (od gr. ἵππος hippos „koń”, θεραπεία therapeía „terapia”) – znana jużod dawna a nawet starożytności metoda rehabilitacji na bazie neurofizjologii, prowadzona przy udziale konia/kuca. Jest jedną z wielu form rehabilitacji oddziałującej jednocześnie psycho-motorycznie, psychoruchowo, sensorycznie, psychicznie i społecznie. Stosowana jest w różnym wieku zarówno u dzieci jak
u młodzieży czy dorosłych.
Terapia dzieci niepełnosprawnych zastosowaniem metody hipoterapii obejmuje głównie osoby niepełnosprawne psychoruchowo, sensorycznie i umysłowo.
Organizowana przez Fundację FaktyMedyczne.pl hipoterapia jest ściśle powiązana z innymi metodami rehabilitacyjnymi i terapeutycznymi i w pełni korzysta z ich dorobku naukowego.
Zajęcia organizowane w ramach programu profilaktyczno-edukacyjnego Fundacji FaktyMedyczne.pl:
- terapia ruchem konia – polegająca na biernym poddawaniu pacjenta ruchom konia,
- fizjoterapia na koniu – gimnastyka lecznicza na koniu, polegająca na wykonywaniu przez pacjenta ćwiczeń na koniu,
- psychopedagogiczna jazda konna – wskazana dla osób z problemami emocjonalnymi, psychicznymi oraz z upośledzeniem umysłowym. Terapia odbywa się zgodnie z zaleceniami psychologa, psychoterapeuty. Obejmuje zajęcia zarówno na koniu, jak i przy koniu,
- terapia kontaktem z koniem – w której najważniejsza jest więź emocjonalna pacjenta z koniem. Stosowana jest głównie u osób z zaburzeniami psychicznymi i emocjonalnymi, a także w przypadku występowania przeciwwskazań do jazdy konnej.
Hipoterapię stosuje się z sukcesami w pracy z dziećmi ze spectrum autyzmu
Dzieci z autyzmem mają problem przede wszystkim z nawiązywaniem i rozwijaniem kontaktów międzyludzkich, prawidłowym rozwojem mowy, działaniem w schematach, a przede wszystkim dążą do utrzymania stałości środowiska, które je otacza, planu dnia czy rodzaju zabaw. Mogą mieć problemy z odbieraniem świata je otaczającego i rozumienia tego, co się z nimi dzieje.
Ćwiczenia wykonywane na koniu, jazda konna, poruszanie się konia w różnych chodach po różnych płaszczyznach… to bardzo bogata stymulacja sensoryczna dla dzieci. Wpływa pozytywnie na poprawę funkcjonowania układu krążenia, układu oddechowego i poprawę funkcjonowania psychicznego, bo najważniejsze w tym wszystkim jest poczucie własnej wartości.
Poniższe zdjęcia prezentują warsztaty terapeutyczne dla dzieci ze spectrum autyzmu organizowane w Poznaniu w roku 2023
Co obejmuje sesja hipoterapii organizowana przez ekspertów Fundacji FaktyMedyczne.pl?
Instruktor prowadzi konia, a terapeuta koncentruje się na pacjencie i sprawdza stan konia, który może udzielić cennych informacji. Jeśli terapeuta ma dobre relacje z koniem, a pacjent to zauważa i przekłada na swoje zachowania, to oznacza, że rozwija dobre relacje z koniem. Każde dziecko/pacjent podchodzi do konia swoim własnym rytmem. Ważne by mógł obserwować konia, słuchać historii o każdym zwierzęciu, nauczyć się jego pielęgnacji i procesu karmienia.
Hipoterapia ma przede wszystkim na celu wsparcie terapeutyczne w procesie przywrócenie zdrowia i sprawności dziecka. Ma także wpływ na poprawę jakości jego życia, poprzez naukę prostych czynności, tak aby mogło poradzić sobie w życiu codziennym.
Kontakt, zgłoszenia: fundacja@faktymedyczne.pl